Sakarya’da 1350’li yıllarda ikinci Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi tarafından yaptırılan ve 700 yıl boyunca ayakta kalan Büyükesence Orhan Camii’nin restorasyonu başladı. Tarihe ışık tutan cami; harçsız, temelsiz, taşlar üzerine inşa edilerek ‘çantı’ tekniği ile yapılan nadir eser olma özelliğini de taşıyor.
1350’li yıllarda ikinci Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi tarafından yaptırılan Büyükesence Orhan Camii 700 yıldır ayakta kalmayı başardı. Cami, 2011 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından kültür varlığı olarak tescillenmişti. Sakarya’da, Türk tarihinin en eski yapısı olan ve Erenler ilçesi Büyükesence mevkiinde bulunan Orhan Camii’nde restore çalışmaları sürüyor. Büyükşehir Belediyesi girişimleriyle, Anıtlar Kurulunca sit alanı ilan edilerek Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyona alınan camideki son durumu inceleyen Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce, yetkililerden bilgi aldı. Osmanlı’nın ikinci hükümdarı Osman Gazi’nin 1350’li yıllarda yaptırdığı, şehirdeki Türk tarihinin en eski eserlerinden biri olan camideki değişimi inceleyen Başkan Yüce, buranın şehir kültürünü yansıtan, müze niteliğinde bir alan olacağını ifade etti.
Bozulan parçalar özgünleriyle değiştirilecek
Camideki bozulan parçaların, özgün parçalarla değiştirilerek onarılacağını ifade eden Başkan Ekrem Yüce, “Büyükesence Orhan Camii’nin bulunduğu mevkideyiz. Bu camii, 700 yıl evvel Orhan Gazi tarafından inşa ettirilmiş. 700 yıl varlığını sürdürmüştür. Yapılan mimaride temel kullanılmamış, tamamen kalaslar üzerinden yükselen bir inşaat örneği görmekteyiz. Bu inşaatın hiçbir yerinde harç kullanılmamış. Tamamen geçme tipi dediğimiz kalasların birbiriyle bütünleşmeleriyle inşaat yükselmiştir. Bugüne eserde hiçbir bozulma ve yıkılma olmamıştır. Orijinalliğini korumuştur. Sakarya Büyükşehir Belediyemizin girişimi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün takdiri ile işlemlere başlanıldı. Cami şu anda onarılmak üzere ele alındı. Çürümüş olan kalaslar yerine özgün olan parçalarla değiştirilecek ve orijinalliği bozulmadan kendi malzemeleriyle restore edilecektir. Camiyi ilk yapıldığı gündeki görüntüsüne kavuşturmak istiyoruz” dedi.
Orhan Gazi’nin hatırasına sahip çıkacağız
Başkan Yüce, Türk’ün egemenliğini dünyaya gösteren Orhan Gazi’nin hatırasına sahip çıkacaklarını belirten Başkan Yüce, “Osman Gazi’nin veliahdı, bizler için bu güzel vatanı inşa eden, Türk’ün egemenliğini dünyaya gösteren Orhan Gazi’nin Sakarya’mıza bıraktığı emaneti korumak bizim görevimiz. Hükümdarlığı döneminde yani 1340’lardan sonra emri ile inşa ettirdiği ve adını verdiği Orhan Camii’ni gün yüzüne çıkarmayı arzu ediyoruz. Burada çevre düzenlemelerinin yapılıp, alanın tarihi dokuya uygun işlenmesini sağlayacağız. İşlemler bittiğinde binlerce yerli ve yabancı turist, Sakarya’da Türk tarihinin en eski eserlerinden biri olan camiyi ziyarete gelebilecek. Bu konuda Vakıflar Genel Müdürümüze hassaten teşekkür ediyorum. Böyle bir eseri tekrar günümüze uyarlayıp, bizlere kazandırmak noktasında hassasiyet gösterdiler. Bu desteği vermelerinden dolayı biz de Sakarya Büyükşehir Belediyesi olarak teşekkür ediyoruz. Bu eseri Sakarya’mıza kazandırmanın mutluluğunu yaşıyoruz” diye konuştu.
Sakarya’daki nadir Osmanlı eserlerinden
Erenler ilçesi sınırlarındaki Büyükesence Köyü’nde Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi tarafından yaptırılan bu cami “Yan mekanlı camiler” arasında yer alıyor. Osmanlı döneminin ilk 250 yılında kullanılan ahşapların birbirine geçirilmesi şeklindeki “çantı” tekniğiyle yapılan cami ayrıca harçsız, çivisiz ve temelsiz inşa edilen nadir eserlerden biri olma özelliği taşıyor. Toprak üzerindeki taşlar üzerine oturtulan Orhan Camii, 700 yıldır ayakta kalmayı başaran sayılı eserlerden biri olarak tarihe ışık tutuyor. Yapılan restorasyon işlemi tamamlandığında ve kültür mirası etiketiyle ziyarete açıldığında bu caminin yoğun şekilde ziyaret alması ve Sakarya kültürüne değer katması bekleniyor.